NEDERLAND VALT AAN
NEDERLAND OPNIEUW VERLAKT
door Dane Beerling, Amsterdam, 18 juli 2012
Het artikel van de hand van Maarten van Bracht over – een vooruitblik op – het programma “Nederland valt aan”* in de VPRO-Gids van 21 juli t/m 27 juli 2012, begint al meteen fout. In de kop staan de niet met elkaar te rijmen “nieuws uit Indonesië” en “Oorlog om Indië”. En, bij wijze van intro, nog steeds bovenaan het artikel lezen we: “Indonesië riep in 1945 de onafhankelijkheid uit, maar Nederland wilde er niks van weten. Op 21 juli 1947” (ja vetgedrukt) “begon het de eerste politionele actie. Nederland valt aan bericht over die eerste oorlogsdag.”
Wat valt dat tegen van de redactie van VPRO-Gids. ‘Ach’, zei een vriendin, ‘die hebben de oorlog niet meegemaakt en dan krijg je die dingen…’ Maar dat mag natuurlijk geen excuus zijn. En als je het over geschiedenis wilt hebben en je hebt daar vroeger altijd een slecht cijfer voor gehaald, dan moet je vóór je aan een dergelijk artikel begint, proberen dat gebrek alsnog teniet te doen.
“De eerste oorlogsdag” begon namelijk al meteen na de uitroeping van de Republik Indonesia door de latere eerste president van Indonesië, Soekarno. Uit Nederland werden scheepsladingen vol ‘onze jongens’ naar ‘de Oost’ gestuurd onder het mom van het bevrijden van Indië van de Japanners. Onder hen een detachement ex-oostfrontstrijders die voor Nazi-Duitsland tegen de Russen hadden gevochten. Ze kregen de belofte dat ze, door in Indië mee te vechten, ze hun Nederlanderschap terug zouden krijgen.
Maar Japan was toen al lang op de knieën gedwongen, niet in het minst door het gebruik van de atoombom(men) door Amerika. OK, gecapituleerd had Japan nog niet, maar dat gebeurde wel toen schepenvol ‘onze jongens’ maar net IJmuiden waren uitgevaren. Keerden ze, toen Japan capituleerde, meteen terug? Ben je mal! Hadden de met de Japanners gecollaboreerde Soekarno en de zijnen niet brutaalweg de Republik Indonesia uitgeroepen! Hoe halen ‘die Inlanders’ het in hun hoofd. Dóórvaren dus! Indonesië vrij? “In geen honderd jaar!”, aldus Tjarda van Starkenborgh Stachouwer, de toenmalige Gouverneur-generaal van Indië.
“Die eerste oorlogsdag” begon toén al en dus niét op 21 juli 1947. Nederland, net bevrijd van de Duitse bezetting, was al meteen daarna op weg om het vrije Indonesië te gaan bezetten.
Zó zat dat, en niet anders.
Het VPRO-Gids artikel is verder opgesierd met een foto van Maartje van Wegen in haar rol van desk-presentatrice van de “Nederland valt aan”-verlakkerij. Van Weegen is “gestoken in de naar huidige maatstaven muizige outfit van een nieuwslezeres anno 1947”, verduidelijkt Van Bracht. Geloofwaardig is ze zo niet. In de oorlog met Indonesië, die feitelijk begonnen was ergens eind 1945, werden de politionele acties onderdeel daarvan. In 1947, dat is 65 jaar geleden, was Van Weegen nog niet eens geboren, en dus, pluizig of niet haar outfit, een flauwekulrol van haar in Nederland valt aan. Het hele programma Nederland valt aan is flauwekul.
——————–
* Zaterdag, 21 juli 2012, Nederland 2, 20.50-22.00 uur
—————
Verlakkerij noemde ik, 18 juli jl., Nederland valt aan!, en ik heb alleen maar gelijk gekregen.
Nederland valt aan! was niet meer dan een slechte, spanningsloze klucht. Ooit sloeg Nederlandse radioluisteraars de schrik om het hart toen op een zondag (de dag dat altijd een aflevering te beluisteren viel van Monus de man van de Maan), door de dienstdoende authentieke radionieuwslezer alarmerend werd vermeld dat ruimtevaartuigen boven Nederland waren gesignaleerd. Ook ik ben me toen rot geschrokken, zo écht leek het.
Bij Nederland valt aan! zat ik geen moment in de rats. Daar was Nederland valt aan! te hilarisch voor. Joop Daalmeijer deed verslag over gerommel in de Partij van de Arbeid waarbij hij een hoed droeg uit de veertiger jaren. Ik moest daar verschrikkelijk om lachen en kon zo nog maar nauwelijks volgen wat ie te vertellen had. Toch was wat hij meldde niet mis! Het akkoord over de (eerste) Politionele Actie leidde namelijk tot een stroom afvalligen bij de PvdA. Dr. L. de Jong was een van de PvdA-prominenten die opstapte.
Ik kreeg opnieuw een lachbui toen de Nederlandse journalist in Batavia verslag deed over wat daar gebeurde, en hij dat deed met een batik overhemd aan om de kijker ervan te overtuigen dat hij echt in Indonesië was. Schuddekoppie Maartje van Weegen zat in Hilversum in een outfit die destijds, 1947, werd gedragen, schijnt het, om er voor te zorgen dat de kijker volledig op de hoogte bleef van de ontwikkelingen in Nederland, Indië en Amerika (waar, u raadde het al, Charles Groenhuijsen zat).
Dat alles over een tijd toen we in Nederland nog geen TV’s hadden.
Maar vooraf was toch verteld dat het allemaal pura pura)* was? Maar dat alles wél op feiten was gebaseerd?, zult u misschien zeggen.
Ja, dat wist ik. Maar door alleen de (eerste) Politionele Actie in Nederland valt aan! ook als de éérste oorlog tegen Indonesië te noemen, belazer je de boel wel degelijk. De oorlog tegen de Republiek Indonesië begon, anders dan Nederland valt aan! ons deed geloven, vrijwel meteen na de capitulatie van Duitsland, na de bevrijding van Nederland van de bezetting en de daarmee gepaard gaande terreur door de Duitsers. Direct daarna namelijk werden Nederlandse schepen volgeladen met Oorlogsvrijwilligers, ex-oostfrontstrijders, Dienstplichtigen en Dienstweigeraars – de laatsten dus tegen hun wil en veelal uit Communistische en de Anti Revolutionaire hoek. Nederland erkende de Republiek Indonesië niet en daarom was toen al sprake van Nederland valt aan! Het ging niet om het bevrijden van Indië van de Japanners en evenmin van de Nederlanders in de ‘Jappenkampen’. De Japanners capituleerden al ver vóór de Nederlandse schepen in Indië waren. In opdracht van de geallieerden waren de Japanse kampbewakers allang beschermers geworden van de lui die in hun kampen zaten, om te voorkomen dat Indonesische moordbenden ze zouden afslachten. (Van dat de meerderheid van de Nederlanders zich buiten die kampen bevonden, en Chinezen en, uiteraard, Indonesiërs, en wel slachtoffer werden van die benden, had men in Nederland geen weet). Hier en daar voerden de Japanners zelfs rechtstreeks oorlog tegen de Indonesiërs en hun republiek, waarna de Nederlanders het stokje van hen overnamen.
De groeten van Omroep Max, het afvalputje voor bij andere omroepen uitgerangeerde TV-BN’ers.
*Pura pura = doen alsof, huichelen, veinzen.
Dane Beerling, Amsterdam, 23 juli 2012.
______________