HALLO AUTO
“Hallo auto” leert de kinderen van groep 5 en 6 over de remweg van een auto en de invloed van reactiesnelheid op de remweg. Kinderen nemen zelf plaats op de bijrijdersstoel van een ANWB rijlesauto en mogen zelf remmen. Het dragen van een gordel komt in deze les aan bod. Deze activiteit gaat door op het parkeerterrein aan de …weg. (We hebben de vergunning voor het afsluiten bij de gemeente geregeld).
Uit de Nieuwsbrief van een school in Noord-Holland.
De prent hieronder: commentaar in beeld.

Afbeelding uit 1970 van de actiegroep “Maskers af!”
UITLAATGASSEN! Dane Beerling
De grootste bedreiging voor het milieu vormen de uitlaatgassen van industrie en van het wegvervoer: vracht- en personenauto’s. Over de eerste ‘schuldige’, de industrie, is iedereen het wel eens, zo lijkt het, maar wordt naar het autoverkeer gewezen, dan heet dat al snel “autotje pesten’.
Zover je kan spreken van recht, dan geldt dat iedereen recht heeft op een auto zoals je ook recht hebt op bijvoorbeeld een radio. Maar lawaai is ook een vorm van vervuiling, en schadelijk voor de gezondheid, daarom is het verboden om hem (en andere audioapparatuur) te hard aan te zetten. Met dat verbod hebben we in het algemeen geen moeite. Dan moeten we ook geen probleem hebben met de eis voor schone brandstof. Al was het alleen maar omdat we rekening willen houden met de ongeveer twee miljoen inwoners van Nederland die een of andere vorm van CARA hebben: astma, bronchitis, longemfyseem en andere ziekten van de luchtwegen.
Maar schone brandstof is alleen niet genoeg om het milieu niet verder te vervuilen. Het wagenpark groeit als kool en dus zal ook het autorijden teruggedrongen moeten worden.
“MASKERS AF!”
Het is slecht gesteld met het milieu, ook in Nederland. Dat land overschrijdt op grote schaal de gestelde Europese normen. Het aantal mensen met ademhalingsproblemen groeit met honderden, het aantal dat daaraan sterft houdt daarmee praktisch gelijke tred. Van flatgebouwen langs een autoweg binnen de stad Tilburg, gaan de ramen nooit meer open en wordt frisse lucht via een filter de woningen in geblazen. Het ontwikkelen en realiseren van woongebieden en vestigingsplaatsen voor bedrijven, worden vanwege de luchtvervuiling van hogerhand stilgelegd.
Dat het er eens van zou komen, was al rond 1970 voorspeld. Heel bekend was toen de Amsterdamse werkgroep De Lastige Amsterdammer die de groeiende vervuiling toeschreef aan de auto’s. Ze stelde rapporten daarover samen die door kranten en tijdschriften als zeer deskundig werden aangemerkt.
De groep had als logo de drie kruizen van het Amsterdamse stadswapen waarvan er één gekanteld was.

In 1970 initieerde ik de werkgroep “Maskers af!” met als slogan “Lazer op met je uitlaatgassen!” en de daaruit volgende eisen “Loodvrije brandstoffen. NU!”, “Op- en overslagplaatsen aan de rand van de stad!”*, “Parkeergarages aan de rand van de stad!”, “Beter openbaar vervoer. NU!” De groep wees er anno 1970 al op dat uit onderzoeken bleek dat 10% van de Nederlandse bevolking aan een of andere vorm van CARA leed, het vaak ‘stervens benauwd’ had: Anno nu is dat aantal alleen maar gegroeid, je moet dan wel van de pot gerukt zijn om dat gegeven te negeren of te bagatelliseren zoals gebeurt.
Als belangrijkste ‘beeldmerk’ van de werkgroep “Maskers Af!”, fungeerde meteen in 1970 de door Bert Zijlma gemaakte en door mij bewerkte foto van mijn toen driejarige zoon die ik van een maskertje had voorzien (begin en eind van dit artikel). Hij kwam in veel nieuwsbladen te staan en verder in de VPRO-Gids, in boeken (“Een teken aan de wand” van Hofland) en in een schoolagenda. Vrijwel alle dag- en weekbladen van destijds schonken met regelmaat aandacht aan “Maskers Af!” met soms paginagrote artikelen. Die aandacht kreeg ook het door mij bedachte en ontwikkelde stadsbevoorradingsplan “Mini-vrachtvervoer vice-versa”: een systeem van stadsrand-op-en overslagplaatsen en vervoer van vracht door middel van milieuschone wagentjes getrokken door een electroloc. Een door ons georganiseerde bijeenkomst met vrachtvervoerders (EVO, Van Gend & Loos, Wegtransport en NS, het verkeersbureau van de Gemeente Amsterdam, ze waren er allemaal) haalde uiteraard het nieuws, waaronder de TROS- en de VPRO-radio. Van het architectenblad PLAN en Milieudefensie samen kreeg ik 500 gulden als prijs voor het beste alternatief om de stad (steden) te bevoorraden.
De pers schonk ook aandacht aan mijn idee van een fietstaxi (“trapauto tegen uitlaatgassen”, kopte een krant vindingrijk). Ik kom uit Indië en dus was het voor mij niet vreemd om in die richting te denken. Luud Schimmelpenninck (Witte Fietsenplan en Witkar), zag de fietstaxi als een waardevolle aanvulling op zijn Witkarsysteem.
Hieronder een lijst van resultaten:
Loodvrije benzine:
(Destijds hekelde AutoRAI ons omtrent loodvrije benzine: de ‘klopvastheid’ zou erdoor verminderd worden, en daarmee de prestaties van de motor, maar vragen in de Tweede Kamer leidden ertoe dat ongelode benzine tenslotte toch op de markt is gekomen),
“Op- en overslagplaatsen aan de rand van de stad!”:
(Voor een deel zijn die gerealiseerd, bijvoorbeeld zijn er aan randen van steden bedrijfsop- en overslagplaatsen, de zogenaamde “Warehouses” en ook voor particulieren met namen als “Selfstorage”),
“Parkeergarages aan de rand van de stad!”:
(Die zijn er aan randen van steden, bijvoorbeeld zijn er transferia en park-‘n-ride faciliteiten),
“Beter openbaar vervoer. NU!”:
(Het openbaar vervoer in steden, waaronder van de stadsrand naar het centrum, is op de goede weg, maar kan en moet veel beter: comfortabeler, fijnmaziger, meer cachet, vaker en op tijd en nóg betere controles, herbergzamere stations en haltes – met correcte(re) aankomsttijdmelding).
“Mini-vrachtvervoer vice-versa” :
(B & W van Amsterdam en Purmerend zagen wel wat in dat plan, maar stuitten op bezwaren van de [meeste] vrachtvervoerders, met uitzondering van NS en Van Gend & Loos. Jaren later probeerde ook Arnhem een dergelijk systeem van de grond te krijgen. We weten niet hoe het er nu mee staat).
“Fietstaxi”:
(Een dergelijk later door iemand anders ontwikkeld vervoermiddel is er in Amsterdam, maar ook in andere Europese steden is hij nu te vinden).
Waarom kom ik terug op mijn ‘milieuactiviteiten’ van de 70-er jaren? Omdat men – overheden en andere betrokkenen zoals vervoerders en ANWB – nu nog steeds geen echte maatregelen nemen om de steeds verder voortschrijdende vervuiling en de daarmee samenhangende economische- en gezondheidsschade een halt toe te roepen. In plaats van het sterk verbeteren van het openbaar vervoer en het bevorderen van het gebruik daarvan en zo het autogebruik terug te dringen, worden rekeningrijden ingevoerd, meer wegen gebouwd en nog meer filters in alle soorten en maten gebruikt.
Rekeningrijden is te vergelijken met het verhogen van accijnzen voor alcohol en tabak: er wordt niet minder gedronken en gerookt.
Een kind kan je voorrekenen dat meer wegen ook meer autokilometers betekent en dus nog meer vuile lucht.
Filters remmen de emissies, da’s waar. Die dingen zorgen er ook voor dat in huizen schone lucht wordt geblazen, da’s ook een plus. Maar een dikke min is dat nog meer ramen van woningen, kantoren en bedrijven, niet meer open mogen. We ons leven feitelijk in een soort kassen gaan doorbrengen. Voor buiten de woningen en andere gebouwen worden we verplicht maskers te gaan dragen. En zo is de cirkel weer rond en blijft het beeldmerk uit 1970 van de werkgroep “Maskers Af!” nog altijd actueel.
Dit moesten we even kwijt
U bent vrij om gegevens, artikelen, gedichten enzovoorts van onze sites over te nemen alleen voor privé gebruik, en vermeldt daarbij wel de bron, anders zouden uw familie, vrienden en kennissen denken dat u de maker bent.
Overnemen en publiceren anderszins, in welke vorm dan ook, mag alleen met schriftelijke toestemming van auteur en Indische Cultuur (in) Beweging.
Bronvermelding is altijd verplicht. U loopt anders gemakkelijk het gevaar dat u van plagiaat wordt beschuldigd.
Copyright 2006-2008
Indische Cultuur (in) Beweging en D. W. Beerling
